تغذیه در کودکان طیف اتیسم اغلب چالش هایی را برای والدین و اطرافیان کودک اوتیسم به همراه دارد. تغذیه نقش مهمی در سلامت کلی و رشد کودکان اوتیسم دارد. مهم است که به نیازها و چالش های غذایی خاصی که ممکن است با آن ها مواجه شوند، توجه کنید. متخصصان توانبخشی اتیسم همچون متخصصان کاردرمانی و گفتاردرمانی می تواند به رفع مشکلات و چالش های غذایی در این کودکان کمک زیادی بکنند.
اوتیسم که با نام اختلال طیف اوتیسم (ASD) نیز شناخته می‌شود، یک وضعیت عصبی رشدی است که با تفاوت در تعامل اجتماعی، ارتباطات و رفتارهای تکراری مشخص می‌شود. این اختلال «طیف» نامیده می شود زیرا طیف وسیعی از علائم و سطوح آسیب یا ناتوانی را در بر می گیرد.
اوتیسم معمولاً در اوایل دوران کودکی تشخیص داده می شود، اگرچه برخی از افراد ممکن است تا اواخر زندگی تشخیص داده نشوند.
علائم اولیه می تواند شامل عدم تماس چشمی، محدودیت گفتار، رفتارهای تکراری و مشکلات در تعاملات اجتماعی باشد.
بیشتر بخوانید : ارتباط اجتماعی در اتیسم
چالش های تعامل اجتماعی و ارتباطی:
- مشکل در درک و پاسخ به نشانه های اجتماعی مانند حالات چهره، زبان بدن و لحن صدا.
- چالش در توسعه و حفظ روابط.
- رشد زبان تاخیری یا غیر معمول؛ برخی از افراد ممکن است غیرکلامی باشند، در حالی که برخی دیگر ممکن است مهارت های زبانی پیشرفته ای داشته باشند اما با جنبه های عملگرایانه ارتباط دست و پنجه نرم کنند.
رفتارهای تکراری و علایق محدود:
- درگیر شدن در اعمال تکراری مانند دست زدن، تکان دادن یا ردیف کردن اشیا.
- تمرکز شدید روی موضوعات یا علایق خاص.
- نیاز به روال و پیش بینی پذیری؛ ناراحتی ناشی از تغییرات روتین
حساسیت های حسی:
واکنش بیش از حد یا کم نسبت به محرک های حسی مانند صداها، نورها، بافت ها یا بوها.
تفاوت‌های پردازش حسی می‌تواند بر نحوه تجربه و تعامل افراد با محیط خود تأثیر بگذارد.
تنوع شناختی و رفتاری:
افراد مبتلا به اوتیسم می توانند طیف وسیعی از توانایی های ذهنی، از ناتوانی ذهنی تا هوش بالاتر از حد متوسط را داشته باشند.
برخی ممکن است شرایط همزمانی مانند بیش فعالی ADHD، اضطراب، افسردگی یا صرع داشته باشند.
چالش های تغذیه ای در کودکان طیف اتیسم
غذا خوردن انتخابی:
ترجیحات غذایی: کودکان اوتیستیک اغلب ترجیحات و تنفر شدید نسبت به برخی غذاها دارند که می تواند منجر به رژیم غذایی محدود شود.
مشکلات حسی: بافت ها، رنگ ها و بوی غذا می تواند طاقت فرسا باشد و بر تمایل آنها به امتحان غذاهای جدید تأثیر بگذارد.
کمبود مواد مغذی:
کمبودهای رایج: کودکان اوتیسمی در معرض خطر بیشتری برای کمبود مواد مغذی ضروری مانند ویتامین های A، B6، B12، D، کلسیم، روی و اسیدهای چرب امگا 3 هستند.
تأثیر: این کمبودها می تواند بر سلامت جسمانی، عملکرد شناختی و رفتار تأثیر بگذارد.
مشکلات گوارشی:
شیوع: بسیاری از کودکان اوتیستیک مشکلات گوارشی مانند یبوست، اسهال و درد شکم را تجربه می کنند.
تأثیر رژیم غذایی: این مسائل می تواند بر اشتها و تمایل به خوردن یک رژیم غذایی متعادل تأثیر بگذارد.
مداخلات غذایی برای رفع مشکلات تغذیه در کودکان طیف اتیسم
رژیم غذایی متعادل:
تنوع: تشویق به یک رژیم غذایی متنوع که شامل میوه ها، سبزیجات، غلات کامل، پروتئین های بدون چربی و چربی های سالم است.
غذاهای غنی از مواد مغذی: تاکید بر غذاهای غنی از ویتامین ها و مواد معدنی ضروری برای رفع کمبودهای احتمالی.
غذاهای جذاب:
بافت و طعم: معرفی تدریجی مواد غذایی با بافت و طعم متفاوت برای افزایش استقبال.
جذابیت بصری: جذاب کردن غذا از نظر بصری برای تشویق به امتحان اقلام جدید.
مکمل های تغذیه ای:
مولتی ویتامین ها: در صورتی که رژیم غذایی کودک بسیار محدود است، مکمل های مولتی ویتامین را در نظر بگیرید.
مواد مغذی خاص: طبق توصیه یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی، مکمل با مواد مغذی خاص مانند اسیدهای چرب امگا 3، پروبیوتیک ها یا ویتامین D.
رژیم های خاص:
رژیم غذایی بدون گلوتن و کازئین (GFCF): برخی از والدین بهبودهایی را در رفتار و علائم گوارشی در رژیم غذایی GFCF گزارش می دهند، اگرچه شواهد علمی متفاوت است.
برنامه های فردی: هر گونه رژیم غذایی خاص باید با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی مورد بحث قرار گیرد تا از کفایت تغذیه اطمینان حاصل شود.
متخصصان توانبخشی اتیسم:
ارزیابی: انجام یک ارزیابی تغذیه ای کامل برای شناسایی کمبودها و نیازهای غذایی.
برنامه شخصی: ایجاد یک برنامه تغذیه شخصی که نیازها و ترجیحات خاص کودک را مورد توجه قرار می دهد.
رفتار درمانی:
تغذیه درمانی: همکاری با یک درمانگر برای رسیدگی به مسائل مربوط به تغذیه و گسترش مجموعه غذایی کودک.
استراتژی های رفتاری: اجرای استراتژی هایی برای کاهش استرس در زمان صرف غذا و تشویق رفتارهای مثبت خوردن.
نکات کاربردی برای والدین
- برای ایجاد ساختار، زمان‌های غذا و میان‌وعده منظم را تعیین کنید.
- به عنوان یک خانواده وعده های غذایی را در کنار هم صرف کنید.
- اجازه دهید کودک در تهیه غذا کمک کند تا علاقه به امتحان کردن غذاهای جدید را افزایش دهد.
- غذاهای جدید را به تدریج و بدون فشار به برنامه غذایی کودک وارد کنید. قرار گرفتن در معرض مکرر می تواند به افزایش پذیرش انواع غذاها کمک کند.
- کودک را برای امتحان کردن غذاهای جدید یا رژیم غذایی متعادل تحسین کنید و به او پاداش دهید.
مرکز توانبخشی کودکان اتیسم در پاسداران
توانبخشی کودکان اوتیستیک شامل یک رویکرد چند رشته ای با هدف بهبود توانایی های عملکردی، ارتباطات، مهارت های اجتماعی و کیفیت کلی زندگی آنها است.
تشخیص زودهنگام و مداخله در مرکز توانبخشی کودکان در پاسداران برای بهترین نتایج بسیار مهم است. برنامه‌های مداخله اولیه بر کمک به کودکان در رشد مهارت‌های حیاتی در طول سال‌های شکل‌گیری تمرکز دارند.
تحلیل رفتار کاربردی (ABA)
ABA یکی از پرکاربردترین رویکردهای درمانی است. این شامل استفاده از تقویت مثبت برای آموزش مهارت های جدید و کاهش رفتارهای چالش برانگیز است. ABA بسیار ساختار یافته است و می تواند برای رفع نیازهای فردی طراحی شود.
گفتار و زبان درمانی
بسیاری از کودکان اوتیستیک با مشکلات ارتباطی مواجه می شوند. گفتاردرمانی کودکان اتیسم به آنها کمک می کند تا مهارت های ارتباط کلامی و غیرکلامی را توسعه دهند. این می تواند شامل استفاده از تصاویر، زبان اشاره یا وسایل ارتباط الکترونیکی باشد.
کاردرمانی (OT)
OT به کودکان کمک می کند تا مهارت های مورد نیاز برای زندگی روزمره و استقلال مانند لباس پوشیدن، غذا خوردن و نوشتن را توسعه دهند. درمانگران همچنین ممکن است به مسائل مربوط به پردازش حسی که در کودکان اوتیستیک رایج است، بپردازند.
آموزش مهارت های اجتماعی
برنامه‌های آموزشی مهارت‌های اجتماعی به کودکان کمک می‌کند یاد بگیرند که چگونه با دیگران تعامل کنند، نشانه‌های اجتماعی را درک کنند و دوستی‌ها را توسعه دهند. این برنامه ها را می توان در تنظیمات فردی یا گروهی انجام داد.
درمان شناختی رفتاری (CBT)
CBT می تواند به کودکان اوتیستیک کمک کند تا اضطراب، افسردگی و سایر چالش های عاطفی را مدیریت کنند. این شامل آموزش راهبردهای مقابله ای و راه هایی برای تغییر الگوهای افکار منفی است.
بازی درمانی
بازی درمانی از بازی برای کمک به کودکان برای بیان احساسات، بهبود تعاملات اجتماعی و توسعه مهارت های حل مسئله استفاده می کند. این می تواند به ویژه برای کودکان کوچکتر موثر باشد.
